تعاریف معماری

تمامی سبک های بزرگ هنگامی که از درون به آنها نگاه کنیم ، گنجینه هایی معنوی به شمار می روند.
اما وقتی که آنها را تنها به عنوان یک سبک تقلید می کنیم ، این گنجینه ها به مقابری تبدیل می شوند برای یک زندگی پایان یافته.
فرانک لوید رایت

تعاریف معماری :
مقدمه :
تا قبل از دوره رنسانس به هنر توجه می شد ولی از هنرمند نامی برده نمی شد .انسان مداری رنسانس باعث توجه بیشتر به انسان شد ؛ در نتیجه از دوره رنسانس به بعد اسامی هنرمندان و معماران در تاریخ ثبت گردید. پس اگر ما به دنبال تعریف معماری باشیم باید از دوره رنسانس به بعد را جستجو کنیم ، هرچند افراط انگشت شماری قبل از رنسانس هم وجود داشته اند که اصولی را برای معماری بر شمرده اند (مانند اصول ویترویوس در قرن اول میلادی ).

در زمینه تعریف معماری باید اشاره شود كه دیدگاه‌های بسیار متفاوت و متنوعی از گذشته تا امروز نسبت به این تخصص وجود دارد، كه می‌توان آن را حداقل به سه تعریف كلی طبقه‌بندی كرد:

در ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین تعریف، به معماری به‌عنوان یك حرفه و فن نگریسته می‌شود كه براساس آن یك فضا به‌طور عمده باید براساس كاركرد بنا و اصول سازه و فن ساختمان و سپس شرایط محیطی، طراحی و ساخته شود. معماری براساس این تعریف بیشتر به‌عنوان یك تخصص فنی، حرفه‌ای و اجرایی مورد توجه قرار می‌گیرد. این نگرش در بسیاری از مراكز آموزشی در كشورهای آلمان و اتریش دیده می‌شود و بر پایه آن معماری و عمران بسیار نزدیك به هم دیده می‌شود.

در تعریف دوم معماری، به صورت عمده، به‌عنوان یك حرفه و رشته فنی ـ هنری نگریسته می‌شود كه بر پایه آن در طراحی یك فضا، افزون بر جنبه‌های سازه‌ای و فنی باید به نكات و خصوصیات هنری فضا، كاملاً توجه كرد و هر فضای معمـــــــــــــــــار می‌تواند به‌عنوان یك اثر هنری مورد ملاحظه قرار گیرد. اهمیت جنبه‌های هنری هر فضای معماری یا شهری در این نگرش به گونه‌ای است كه باید آن را مهم‌ترین معیار سنجش یك اثر به شمار آورد.براساس همین دیدگاه دانشكده هنرهای زیبا یا بوزار در فرانسه شكل گرفت و دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تقلید از آن تكوین یافت. زیرا از این نگرش، هنر معماری وجوهی مشترك با سایر هنرهای زیبا مانند نقاشی، گرافیك، مجسمه‌سازی، موسیقی و برخی از دیگر هنرها دارد و به این دلیل این رشته در كنار سایر رشته‌های هنری قرار می‌گرفته است، در حالی كه بر پایه نگرش نخست غالباً رشته معماری در دانشكده فنی و مهندسی و در كنار رشته‌هایی مانند راه و ساختمان، عمران و مانند آن قرار دارد.

نگرش سومی كه از دهه‌های اخیر مطرح شده است، توجه به معماری به‌عنوان هنری است كه از برخی مباحث نظری در زمینه فلسفه، روان‌شناسی، فرهنگ و تاریخ تأثیر می‌پذیرد، و هر چند كه در برخی موارد به نظر می‌رسد در زمینه نقش تئوری در طراحی افراط می‌شود، اما در مجموع دیدگاه‌های قابل توجهی در این زمینه وجود دارد كه نمی‌توان آن‌ها را نادیده انگاشت.
در ادامه به تعاریف مختلفی که از دیدگاه های متفاوت درباره معماری شده است نگاهی می اندازیم :

معماران معاصر جهان :

1- فرانک لوید رایت :
"معماری هنری است علمی و داشتن مبنايی انديشمندانه هميشه ضامن كار معمار خواهد بود . "
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

2-برونوزوی :
"معماری، هنر فضاست. معماري خوب و بد را باملاحظه بر روی فضای داخلي آن می توان از هم متمايز كرد ، اگر فضايی در بين نباشد ، معماري هم وجود ندارد."
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

3-آدولف لوس :
"زمانی که با یک تپه و توده خاک بطول شش فوت و عرض سه فوت در جنگل روبرو می شویم که با استفاده از بیل به شکل یک هرم روی هم انباشته شده است ، به فکر فرو می رویم و چیزی در درون ما می گوید ”اینجا چیزی دفن شده است ” .آن توده خاک معماری است."
منبع : http://www.amirnaseri.com/product/tarif.htm

4- اونوره دو بالزاک (و دیدگاه پوپ ، گیدئون ،گدار و ویلبر ) :
"معماری دفتر ثبت تاریخ بشری است ."
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

5- لامونت مور :
" معماری یعنی تبدیل ذهنیت به کالبد عینی در قالب فرم -محتوا وعملکرد ."
منبع : http://archart.blogfa.com/post-1.aspx


6- تعریف ادوار میلر اپژکوم :
"معماری عبارت است از هنر ساختن ، آن گاه که هدف کلی بناها ،به تقریب ،محصور کردن فضا برای استفاده بشر است."
منبع : http://archart.blogfa.com/post-1.aspx

7- گالوانو دلاولپه :
"معماری ، ایده ها و ارزش هایی را به وسیله منظومه ای از عناصر بصری بیان می کند ."
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

8-لوکوربوزیه :
"معماري عمدتا بازی ظريف و دقيقی از احجام است در نور، چشم ما به گونه‌ای ساخته شده است كه اشكال را در نور تشخيص مي‌دهد. بنابراين، مكعب و مخروط و كره و استوانه و منشور احجامی بنيادين هستند كه در نور تشخصی ويژه دارند، اين احجام نه تنها فرمهايی زيبا هستند، بلكه زيباترين آنها نيز می‌باشند."
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

9-لویی کان :
"معماری وجود خارجی ندارد ، تنها اثر معماری است که وجود دارد . معماری در ذهن موجود است . شخصی که یک کار معماری انجام می دهد ، در حقیقت آن را به روح معماری عرضه می کند ... روحی که سبک نمی شناسد ، تکنیک نمی شناسد ، متد نمی شناسد و تنها منتظر این است که خود را به معرض نمایش بگذارد .بدین ترتیب معماری تجسم واقعیات غیر قابل سنجش می باشد."

منبع :http://www.amirnaseri.com/product/tarif.htm


10-تادو آندو :
معماري ساختن فضا و بالاتر از همه ساختن مكان ( شالوده فضا ) است و هسته آفرينش آن عبارتست از تغيير واقعيت ، از منطق شفاف به نظام فضايي .
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

معماران معاصر ایران :
1-جودت :
معماری هنری است که بشر را عمدتاً با قدرت ذاتی خود مسحور مي کند. معماری نوعی علت است و تنها به صورت فرم وجود دارد و از اين طريق است که می تواند با فرمی که به دست می اورد، انسان را مسحور کند .
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

2-صارمی :
به نظر من معماری به خودی خود با توده ای از احجام سر و کار دارد، که اين احجام شکل خاصی دارند و ما در اولين نگاه توده معماری را مي بينيم. اساساً فضا بدون فرم وجود ندارد.
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد


3-میرمیران :
کار معماری اين است که حداکثر نيروی ذاتی شکل ها را به فعل درآورد.
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

4-افشار نادری :
فرم پيش از آنکه به صورت در و ديوار و سقف درآيد، يک استراتژی است و استراتژی مسأله اي بسيار شخصي است. مثلاً، فرم های مورد استفاده فرانک گهری با خانواده فرم های مورد استفاده نورمن فاستر متفاوت است.
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

5-مهدی حجت :
معماری یعنی ساختن ظرف زندگی انسان‌ها . همچنان که برای آب، شربت، چای، میوه، جواهر، کتاب ظرفهایی طراحی می‌کنیم و می‌سازیم، برای زندگی انسان هم ظرفهایی طراحی می‌کنیم و می‌سازیم. این ظرف را، که مظروفش زندگی آدمی است، معماری می‌گویند. به فعل طراحی کردن و ساختن این ظرف نیز معماری می‌گویند.
منبع : جزوه کلاس مبانی نظری دکتر حمزه نژاد

سام گوهری