۱۳۸۷ مهر ۲۷, شنبه

خلاصه مطالب جلسه دوم معماری معاصر

مدرنیته: سکولاریسم ، فرد گرایی ، خرد گرایی
آلوین تافلر : در کتاب "موج سوم :
" انقلاب صنعتی ،افزایش ناگهانی تولید ،که در قرن هجدهم با پیدایش تولید کارخانه ای و استفاده از ماشین،صورت گرفت سیمای جهان را بسیار بیش از انقلاب اجتماعی فرانسه تغییر داد "
(گیدئین، ص 152)
" در هم ریختن دورانی آرام و مطمئن بشر هنوز بعنوان آشکارترین تاثیر انقلاب صنعتی باقی مانده است، فرد در زیر قدم های تولید ماشینی بر زمین افتاده و استقلال خود را از دست داده است "
(همانجا، ص 153)
" دگرگونی سیاسی در طول سده نوزدهم از دو سیستم فکری الهام گرفت :
لیبرالیسم و رادیکالیسم. از این دو لیبرالیسم دارای سرچشمه هایی قرن هجدهمی بود و انقلاب های فرانسه و امریکا را الهام بخشیده بود.لیبرالیسم پرچم آزادی را در دست داشت ...
رادیکالیسم اندیشه حمایت از سرمایه داران صنعتی بزرگ را مقبول می دانست و رادیکالیسم هوادار مردان خودساخته بود که یک نظام مهم از ملاحظات اقتصادی بود،به ویژه از ملاحظاتی که از گرایش به صنعت مایه می گرفتند،بود.
(محمد منصور فلامکی، ص 398)

آهن قبل از صنعت
بکار رفتن آهن در یونان و روم ← ترجیج برنز بخاطر مقاومت در برابر باران .
در رنسانس هم معمول نبود ← آلبرتی ← بکار بردن مصالح درحالت طبیعی .
میکل آنژ ← در کلیسای سن پیطر ← حلقه های آهنی در گنبد نقش باربر ندارند.
دلیل عدم توجه ← مقاومت کم در برابر باران و تغیرات جوی تهیه آن به میزان ناچیز.
تهیه آن به روش صنعتی:
نخستین بار در 1740 ← شرکت داربی در انگلستان توانست شمش آهن تهیه کند← تولید انبوه میسر شد.
پل رودخانه سورن( 79-1775) توسط شرکت داربی دهانه پل 30 متر و ارتفاع 15 متر
نخستین پل چدنی
← ساخته شدن پل های متعدد،
نخستین ساختمان آهنی ← ساختمان تئاتر فرانسه 1786 سقف شیروانی تئاتر از آهن ساخته شد.
نکته مهم در قرن نوزدهم : تقلید از سبک های گذشته در معماری قرن نوزدهم است .
پیشرفت صنعت در آن دوره فقط روش هایی نو برای ساختن بناهائی که کهنه فراهم آورده بود.
جدایی معماری از پیشرفت های صنعتی بوجود آمده بود.
در حدود 1780 ستون چدنی ساخته شد.
استفاده از ستون آهنی به همراه مصالح دیگر رواج یافت.
و در تمام قرن نوزدهم ستون چدنی در ساختمانهای بسیاری بکار برده شد.
قصر بلورین، بازارهای سرپوشیده،کتابخانه ها و گلخانه ها و آسمان خراش ها در شیکاگو.
تا سرانجام در 1871 نخستین ساختمان کاملاً اسکلتی در فرانسه ساخته شد.
کارخانه شکلات سازی- تمام وزن ساختمان را چهارستون تحمل می کردند.
و می توان گفت این ساختمان نقش اساسی در شکل گیری آسمان خراش ها داشته است.
سرانجام در سال 85-1883 ویلیام لوبارن جنی اولین آسمان خراش را در شیکاگو ساخت.
(گیدئون، ص 185)

خلاصه ای از اختراعات:
سال 1853 اختراع آسانسور مسافربری توسط شرکتOtis
سال 1856 تولید فولاد آلیاژی توسط کارخانه زیمنس
سال 1867 اختراع دینام توسط زیمنس
سال 1876 اختراع تلفن
سال 1882 اختراع اولین دستگاه ترموالکتریک
سال 1883 انتقال برق به فاصله دور
سال 1884 اختراع اولین چراغ برقی توسط ادیسون
سال 1885 اختراع اولین موتور احتراقی توسط ادیسون (فلامکی، ص 409)


قصر بلورین :
به اعتقاد اکثر مورخین: این بنا نقطه آغازی در معماری مدرن است. ساختمان برای نمایشگاه جهانی 1851 لندن توسط سر جوزف پاکتسن طراحی شده بود. نقشه ای کشیده ، مستطیل شکل به طول 563 متر و عرض 124 متر سطح زیربنا 74322 متر مربع .نخستین بار از قطعات پیش ساخته استفاده شد . قطع شیشه ها تا آن زمان 25،1 متر بود. بنابراین ساختمان به گونه ای طراحی شد که جام های شیشه بدون نیاز به برش درمحل نصب شوند. قاب های شیشه از چوب بود که بر روی تپه های آهنی قرار می گرفتند. ستونهای چدنی هر طبقه بر روی ستون های طبقه زیر پیچ و مهره شده بودند در مدت زمان شش ماه ساخته شد. (گیدئون، ص218)
قصر بلورین از چند جهت حائز اهمیت است:
1. قطعات پیش ساخته
2. استفاده ازمصالح جدید ؛آهن و شیشه
3. در معرض دید بودن عناصر سازه ای (مزینی، ص10)

مکتب شیکاگو:
در ابتدا شیکاگو دارای معماری سنتی با مصالح عمدتاً‌ چوبی بود تا اینکه در سال 1871 آتش سوزی بزرگی در آن رخ داد و مرکز شهر کاملاً تخریب شد.
پس از این آتش سوزی امر ساختمان در شیکاگو رونق و رواج ناگهانی یافت و آسمان خراش هائی به ارتفاع 12 و 14 و 16 و 23 طبقه ساخته شدند...
مکتب شیکاگو بین سالهای 1883 و 1893 رشد یافت و قدرت گرفت.
اساس مکتب معماری شیکاگو به آسمان خراش های کار- یا بعبارت دیگر مراکز اداری این شهر – پیوسته است.
موسس مکتب: ویلیام لو بارون جنی، معمار و مهندس ساختمان بود.
ویژگی جنی: به جزئیات وتزئینات علاقه نداشت و نقش بسیار مهمی در تربیت معماران مکتب شیکاگو داشت حتی لوئی سالیوان هم مدتی در دفتر کار او مشغول بود.
ویژگی دیگر: ترکیب روشهای ساختمانی فرانسه با جزئیات متخصصان آلمانی ← ترکیب جالبی بود.
(گیدئون، ص 312)
نخستین آسمان خراش ← جنی ←5-1883 ← شرکت بیمه منازل بنای ده طبقه ← با اصول جدید فن ساختمان- به مقدار زیادی ضد حریق شده است-
مهمترین موارد اقتصادی دراستفاده ازآسمانخراش:
- صرفه جویی در هزینه ساخت فونداسیون ← از کاهش وزن ساختمان حاصل می شد.
- بالا رفتن امکانات تجاری ساختمان
- امکان استفاده بهینه از فضا
- کاهش نور مصرفی در طبقات پایین
- کاهش کارهای بنایی
- کم شدن زمان ساخت بنا (ماریان بولی،ص6)

همچنین پیشرفت هایی مانند:
روش تولید فولاد
ضد حریق شدن ساختمان
اختراع آسانسور
پیشرفت سیستم لوله کشی
اهمیت مکتب شیکاگو: برای نخستین بار در قرن
نوزدهم بین مهندسی و معماری آشتی برقرار شد.
ویژگی های مکتب شیکاگو:
پرهیز از فرم های پیچیده گذشته
توجه به فرم های خالص
توجه به نقش پنجره در ساختمان
اسکلت کاملاً باربر
یکپارچگی فضایی ← پارتیشن بندی
ساختمان لایتر -1889
طراح ویلیام لوبارون جنی
نخستین ساختمانی است که حتی یک دیوار باربر ندارد.
ارتفاع هشت طبقه – دارای حجمی خالص و بی پیرایه .
آشکار شدن اسکلت در نما ← مربع
این ساختمان نقطه شروع بی پیرایگی در معماری است و اهمیت آن در وحدت بین فن ساختمان و معماری آن است.
ساختمان فروشگاه کارسون ،پیری واسکات -1906-1889
طراح لویی سالیوان ← شاگرد جنی و استاد رایت
این کار مرمت و نوسازی شده است.
استفاده از فضاهای بزرگ و پیوسته .
استفاده از حداکثر نور طبیعی ← توجه به پنجره ← پنجره های شیکاگو .
پنجره های شیکاگو: در جهت افقی کشیده شده و در همآهنگی کامل با اسکلت ساختمان هستند.