۱۳۸۷ آبان ۱۱, شنبه

خلاصه مطالب جلسه ششم معماری معاصر

فيليپ جانسون:
او درتاريخ معماري معاصر به چند دليل بسيار شاخص است:
1- حدود یکصد سال عمر كرد و توانست از ابتداي نهضت مدرن تا اولین سال قرن 21 حضور داشته باشد و تقريبا در طول قرن 20 زندگي كرد و حضور فعال در تمام سبك هاي معماري داشت. ابتدا با سبك معماري مدرن شروع كرد. شاگرد ميس وندررو بود (در طراحي برج سيگرام با میس همكاري داشت) خانه شيشه اي 51-1949 را طراحي كرد، به تعبیری شاخصی برای معماري مدرن بود. بعد از شكل گيري جنبش پست مدرن، فليپ جانسون با آن همگام مي شود و معماري مدرن را نقد مي كند و به يكي از پست مدرنيست هاي شاخص تبدیل مي شود.
پروژه مركز پست و تلگراف و تلفن آمريكا، اين پروژه نيز شاخصی برای معماري پست مدرن است. سپس فليپ جانسون همگام مي شود با جنبش ديكانستراكتيويست ها و معماراني كه گرايش به سمت فولدينگ داشتند و با فرانك گري چند پروژه مشترك انجام داد و سال 2001 فوت كرد.
2- سالها رئيس موزه هنر مدرن نيويورك بود (MOMA) که از معتبرترين موزه هاي هنر مدرن دنيا است و نقش بسيار مهمي در شناخت و معرفي نوابغ هنري دنيا داشت. در مدتي كه او رئيس اين موزه بود، ساختمان اين موزه را طراحي كرد و به علاوه سفر مي كرد به كشورهاي مختلف دنيا و استعدادهاي هنري را شناسايي مي كرد و در موزه هنر مدرن براي آنها نمايشگاه مي گذاشت و آنها را به سطح جهاني معرفي مي كرد.
Glass House يك مكعب خالص و شيشه اي است که تحت تاثير انديشه هاي ميس وندررو است ( ميس وندررو، استاد تركيب آهن و شيشه بود و بسيار علاقه مند بود كه عناصر معماري را به حداقل برساند و نوعي ميني ماليسم را در معماري پديد آورد.) 8 ستون فلزي دارد. بجز استوانه آجري كه سرويس بهداشتي و دودكش در آن قرار دارد، سایر قسمت ها بدون دیوار است. در اين پروژه مرز بين بيرون و درون از بين مي رود. البته به وسيله يك سري پرده، امكان محدود كردن فضاها وجود دارد. خانه شيشه اي ويلاي شخصي فليپ جانسون بود. فضاي داخلي آن داراي سطوح پارتيشن مانند چوبي است كه خواب را از نشيمن جدا مي سازد. مبلمان آن هم طراحي ميس وندررو است.
برج سيگرام: اهداي يك بخش از سايت به شهر از ويژگيهاي اين برج است. رستوران آن در طبقه هم كف قرار دارد و طراحي داخلي آن تماما توسط فيليپ جانسون انجام شد. در اين پروژه فيليپ جانسون با ميس وندررو همكاري داشت .

كنگرهاي معماري مدرن:
براي حمايت از حرفه معماري تشكيل نشد، هدف از اين كنگره متحد ساختن معماران مدرن و رساندن صداي آنها به گوش جهانيان بود. در سال 1928 مسابقه معماري برگزار شد براي ساختمان سازمان بين الملل در ژنو كه لوكوربوزيه نيز طرحي ارائه كرد ولي چون داوران اين مسابقه اكثرا از اساتيد مدرسه بوزار بودند و موافق جریان معماری مدرن و لوكوربوزيه نبودند،كار او را رد نموده و اثري كه به سبك بوزار طراحي شده بود را برنده اعلام کردند. در اين راستا لوكوربوزيه و دوستانش تلاش کردند به همراه مادام آلن دوماندرو، اولين كنگره معماري مدرن را در سال 1928 در ژنو برگزار کردند،كه در اين كنگره معماران مدرن راجع به اهداف خود صحبت كردند. در سال 1929 كنگره دوم با موضوع خانه هاي ارزان قيمت برگزار شد. انديشه هاي سوسياليستي در ميان معماران مدرن رواج داشت. معماراني مانند لوكوربوزيه و آلوار آلتو تحت تاثير انديشه هاي ماركس قرار داشتند و خيلي به اقشار محروم جامعه – كارگران و از بين بردن اختلاف طبقاتي- معتقد بودند به همين دليل موضوع كنگره دوم خانه هاي ارزان قيمت شد. يعني معمار چگونه مي تواند پروژه هايي را ارائه دهد كه ارزان قيمت باشد و در اختيار عموم قرار گيرد. والتر گروپيوس و آلوار آلتو در كنگره دوم، اولين بار شركت كردند. كنگره سوم در بلژيك برقرار شد. والتر گروپيوس، لوكوربوزيه، ريچارد نوترا دراين كنگره سخنراني كردند. كنگره چهارم قرار بود در مسكو تشكيل شود، 1933، ولي استالين اجازه نداد. به دليل حکومت ديكتاتوري او در كشور شوروي، معماران مدرن تصميم گرفتند كه چون در نقطه اي از زمين به آنها اجازه برگزاري اين كنگره را ندادند، آن كنگره را بر روي آب برقرار كنند. تصميم مي گيرند، كشتي اجاره كنند. مارسل بروئر از اساتيد مدرسه باوهاوس كشتي را اجاره مي كند و كنگره چهارم بر روي آب بين بندر مارسي و شهرآتن برگزارمي شود. نكته مهم اين كنگره این بود که طولاني ترين و مهيج ترين كنگره سيام بود. در اين كنگره، اساس شهرسازي مدرن در بيانيه پاياني كنگره ريخته شد و اين بيانيه تحت عنوان "منشور آتن" ارائه شد. منشور آتن در واقع اصول شهر سازي است كه لوكوربوزيه آنها را نوشت.
كنگره دهم در سال 1955- 1956 برگزار شد كه گروهي از معماران جوان به نام "تيم تن" يا گروه 10، مسئول برگزاري اين كنگره شدند. در این گروه پيتر و اليس اسميتسون بودند (زن و شوهر) نگاه اين گروه انتقادي بود نسبت به معماري مدرن و در همين كنگره دهم به دليل اينكه معماران جوان مسئول برگزاري آن بودند، بسياري از معماران مسن شركت نمي كنند، مانند آلتو، گروپيوس و ميس وندررو. لوكوربوزيه: صحبت مي كند كه زمانه عوض شده و ما بايد ديدگاه خود را تغيير دهيم. در كنگره گروه تيم تن نقدهاي اساسي بر معماري مدرن وارد کردند، از جمله نقدي بر سبك بين المللي يعني همان سبكي كه علاقه دارد که یک گونه ی معماری را در جهان تکثیر نماید. يعني يك سبك بين المللي وجود داشته باشد كه مكعب باشد با آهن و بتن يا شيشه و بتوانيم آن را در تمام دنيا تكثير كنيم. گروه ده اين سبك را به دليل اختلاف اقليم، عقايد و شرايط مختلف در جهان نقد مي كنند. نقدهايي نيز مانند عدم توجه به منابع محيطي و انرژيهاي موجود مطرح گرديد. يعني چون تكنولوژي در زمینه ی سرمایش و گرمایش پيشرفت زيادی كرده بود، و سوخت های فسیلی با قیمت ارزان و آسان بدست می آمد، كسي به اتلاف انرژي توجه نمي كرد.

مهم ترين دستاوردهاي كنگره هاي سيام:
1- تقويت اعتقاد اعضاي كنگره به اهدافي كه داشتند. 2- رسيدن به اهداف مشترك. 3- رسيدن به قوانين ثابت اصول نقشه كشي ثابت در جهان. 4- از كار خود صحبت نمي كردند و به كليات مي پرداختند. 5- به بحث خانه هاي ارزان قيمت توجه داشتند. 6- به شهر و ابنيه تاريخي توجه كردند. (در منشور آتن اصولي وضع كردند براي نحوه برخورد با ابنیه تاريخي) 7- توجه به رابطه انسان و محيط پيرامون او.