خلاصه مطالب جلسه پنجم معماری معاصر

فرانک لوید رایت:
متولد 1867 امریکا 1887، در شیکاگو شروع به کار کرد. در کارگاه لویی سالیوان (استاد محبوب) و دنکمار آدلر(کهن سرور بزرگ) کار کرد.
معماری ارگانیک: معماری که مانند سنگ و درخت و گیاه و گل از درون طبیعت می شکفد. - توجه به ویژگی تندیس گونة ساختمان - استفاه از مصالح طبیعی در کنار بتن.
ویژگی: ترجمه گرایش های قرن نوزدهم به زبان مدرن اوایل قرن بیستم - استفاده از پلان های صلیبی- قرارگیری بخاری - شومینه- در مرکز خانه
فیلیپ جانسون: رایت بزرگترین معمار قرن نوزدهم است!

لوکوربوزیه:
روح ناآرام (به تعبیر منوچهر مزینی) شارل ادوار ژانره ← 1887 تولد در سوئیس. پدر: ساعات ساز ← ابتدا آموزش ساعت سازی دید (ساعت خودش) در 13 سالگی به مدرسه صنعتی رفت ← توسط معلمش با هنر آشنا شد. 10 -1909 در آتلیه آگوست پره کار کرد ← آموزش خواص بتن مسلح. مدت کوتاهی در آتلیه پیتر بهرنس کار کرد.
سپس به مسافرت پند آموز رفت ← بالکان، آسیای صغیر، یونان، روم و پاریس. دیداری از منابع فرهنگ مغرب زمین. 1917 به پاریس بازگشت ← نقاشی در صبح و معماری در عصر. در نقاشی دائم در تحقیق بود ← اساس کارش تصور فضائی (گیدیون، ص 425)
لوکوربوزیه چنین می نویسد: " سنگ را به کار می برید از چوب و بتن استفاده می کنید و از این مصالح خانه ها و کاخها می سازید ..." (مزینی، ص 76، از زمان و معماری)
دو ویژگی لوکوربوزیه: منطق گرا و شاعر
"خانه، ماشینی برای زیستن" ← تأکید بر عملکرد و سودمندی ← منطق گرایی
" معماری بازی احجام در زیر نور" ← شاعرانه ← تندیس گونه
خانه دم اینو 1915 ← : سقف- کف – پله ← دگرگونی در مفهوم معماری - قابلیت تکثیر خانه سیتروئن 1920 ← استفاده از اصول خانه دم اینو (پلان آزاد) برای کارگران + حیاط در بام + پیلوتی ویلا ساووا: 30- 1928 ← جعبه، مکعب برای یک خانواده بورژوا ← هم منطقی و هم شاعرانه – پیلوتی نماد معماری مدرن ( فضا – زمان) - حیاط در بام - پنج اصل لوکوربوزیه - پله آزاد- گرایش تندسگرانه در ویلا ساووا ← پله - سطح شیب دار
پنج اصل لوکوبوزیه: 1- پیلوتی 2- بام، باغچه 3- پلان آزاد 4- نمای آزاد 5- پنجره های طولی
از1922 تقریبا در اکثر آثار از این اصول پیروی می کرد. توجه به معماری خانه -به خانه آزادی بیشتر دهد. - فضای داخل را به خارج متصل کند. - فضای داخل را بتوان بصورت دلخواه تغییر داد. (انعطاف پذیری)
آپارتمان های مسکونی مارسی: 52 – 1947 برای 1600 نفر طراحی شده است. ، 337 آپارتمان دارد. 23نوع آپارتمان دارد. از آپارتمان یک اطاقه تا آپارتمان برای زندگی 10 نفر (پدر، مادر، 8 فرزند) ویژگی های اصلی این مجموعه: 1- پنج اصل کوربوزیه 2- تاکید بر زندگی جمعی ← فضای تالار اجتماعات در وسط حجم. 3- وجود فروشگاهها در دو طبقه (میانی): خواربار فروشی، سبزی فروشی، قصابی، لباس شوئی، سلمانی، آرایشگاه خانمها، روزنامه فروشی، دفتر پست، رستوران و یک هتل کوچک. درتراس بام: فضاهایی برای استراحت، واستخر کم عمقی برای بازی کودکان در بام ،یک قسمت سرپوشیده در بام وجود دارد برای ورزش و امور اجتماعی والدین. استفاده از بتن مسلح - بجا گذاشتن خطوط قالب ها و میخ های آنها - استفاده از رنگ های متنوع در جدارة تراس ها : قرمز، سبز، زرد.
او در اواخر عمر اصول خودش را نقد كرد. لوكوربوزيه 5 اصل خود را در 1923 اعلام كرد و 1955 اصول خود را نقد نمود. در آخرین کنگره سيام گفته است: "آقايان دوستان به تغيير زمان توجه كنيد."
نمازخانه رونشان يا كليساي رونشان:
از شاهكارهاي لوكوربوزيه در كشور فرانسه در مرز بين فرانسه و سويس در دهكده اي به نام نوتردام قرار گرفته. اين نمازخانه را بدون توجه به 5 اصل خود طراحي كرد و داراي استراكچر فلزي است و قطر ديوارها در بعضي جاها به یک متر هم مي رسد. به خاطر به وجود آمدن كيفيتي از نور باعث شده تا حالتي خاص در فضاي داخلي به وجود آورد. داراي دو برج ناقوس است كه با الهام از برج هاي ناقوس كليساها ساخته شده، كه در خلاف با مدرنيته است. زيرا در معمارهاي مدرن استفاده از المانهاي تاريخي گذشته ممنوع بود. لوكوربوزيه در نقاشي سبكي به نام پيوريسم يا ساده گرايي، خلوص گرايي داشت. عدم نظم پنجره ها در نما باعث شده كه فضاي روحاني در داخل ايجاد گردد. قطر زياد ديوارها باعث شده نور با يك زاويه خاص به داخل بتابد و فضاي داخل كليسا را پر رمز و راز مي كند. چارلز جنکز معتقد بود 2 اثر، شاخص ترين آثار معماري قرن 20 هستند: 1. كليساي رونشان (لوكوربوزيه) 2- موزه گرگنهايم بيلبائو (فرانك گري)
در اين كليسا، ديوارها به سقف متصل نيستند و حدود 10 سانتيمتر با هم فاصله دارند. با اين كار او توانست به نوعي معلق بودن سقف را به نمايش بگذارد. كليساي رونشان خاتمه ي معماري مدرن است.
هیلبر زایمر ← رونشان عدول لوکوربوزیه از اصول پیشنهادی خود است.
گرایش تندیس گرایانه در رونشان مشهود است.
گرایش سازه گرایی ← کاخ شوراها، اتحاد جماهیر شوروی
سه ویژگی برجسته کوربوزیه: تندسیگرایی، سازه گرایی و بروتالیسم (توجه به ماهیت مصالح)

ميس وندررو
در 27 مارس 1886 در آخن آلمان متولد شد، از 1899تا1903بعنوان طراح تزئینات دیوارهای گچی در دفاتر محلی آخن مشغول به کار شد، از 1905 تا1907دستیار و شاگرد برونو هل، طراح مبلمان بود در هیمن سالها بودکه در دانشگاه هنر مونیخ تحصیل کرد. وی در فاصله سالهای 1908 تا 1911 در دفتر پیتر بهرنس همکار طراحی بود. در سال 1910 نمایشگاه آثار فرانک لوید رایت در برلین برگزار شد و میس در این مورد گفته است: " کارهای رایت در ما معماران جوان انقلابی درونی بوجود آورد ".از سال 1911 بطور مستقل بکار معماری پرداخت و در سالهای 1921 تا 24 چهار طرح بسیار خوب برای بنا های بلند، ویلا و ادارات ارائه نمود. او بین سالهای 1925 تا30 علاوه بر یاد بود رزا لوگزامبورگ و کارل لیبک نشت خانه معروف TUNGENHHAT را طراحی و اجرا نمود. طرح این خانه بر اساس ایده پلان آزاد و فضای سیال بود و فضا ها در آن سمبلی از "فضای آزاد زندگی". وی در 1929 غرفه آلمان را در نمایشگاه بین المللی در بارسلونای اسپانیا ساخت. ورود نازیسم و بدنبال آن متهم شدن معماری مدرن به فرهنگ بلشویسم به کارهای دفتری میس در آلمان خاتمه داد، تا اینکه در 1938به شیکاگو مهجرت نمود. او تا سال 1958 مدیر دانشکده معماری موسسه آرمور ARMOUR ، که بعد ها موسسه تکنولوژی ایلی نویز شد، گردید و همزمان دفتر شخصی خودرا در شیکاگو اداره می کرد. وی در مدت فعالیت معماریش در شیکاگو پروژه های متفاوتی را طراحی نمود. از آن جمله خانه فارنس ورث FARNSWORTH در پلانو ایلی نویز، بلوکهای آپارتمانی بلند مرتبه در شیکاگو و ساختمان سیگرام SEGRAM درنیویورک سیتی. او در سالهای 1962 تا 67 نشنال گالری جدید برلین را طراحی و اجرا کرد. میس وندررو در 17آگوست 1969در سن 84 سالگی درگذشت.
در مجموع کار میس وندررو:
دقت و ریزبینی آثار بهرنس ← بکار بردن مصالح تأثیر نقشه های آزاد رایت ← لیبر پلان
تأثیر نهضت هنری دستیل بر میس← ترجمه افکار تئووان دو یسبرگ ← خانه آجری 1923 ← گسترش فرم در فضا
کوی وایسنهوف (1927) بیانیه معماری مدرن: میس، گروپیوس، لوکوربوزیه ، هانس شارون، پیتر بهرنس، هیلبر زایمر. ساختمان میس از بقیه مفصل تر است)
ویژگی ها: سطوح صاف یکپارچه بدون هیچ گونه تزیین، بدون برجستگی یا فرو رفتگی. ویژگی مجموعه: پیوند خوردن پنجره ها - تأکید بر سطوح افقی، حذف بام های شیب دار -
پاویون بارسلون (1929): (غرفه آلمان در نمایشگاه جهانی) استفاده از سطوح صاف و مسطح بدون تزیین، ترکیب فضای بیرون و درون، آزادی پلان ← استفاده از آهن و شیشه ← صداقت ← پرهیز از پرده پوشی
آسمان خراش شیشه ای 1922 / کراون هال، دانشگاه IIT ، 56-1952 / خانه فارنزورث 1945 – 1950 / آپارتمان های لیک شور
50- 1948 / برج سیگرام 58 – 1954
آلوار آلتو:
آلوار آلتو در سال 1898 به دنيا آمد و 1976 فوت كرد در شهر فنلاند. در جنگ استقلال 1917 فنلاند شركت كرده، بسيار ناسيوناليست بوده، سال 1921 فارق التحصيل شد و 1923 اولين كار معماري را انجام داد .
در 1939 در نمایشگاه بین المللی نيويورك، پاويون فنلاند را طراحي كرد. 1940 در دانشگاه MIT تدريس معماري كرد و 1963 رئيس فرهنگستان فنلاند شد.
آلتو متخصص نوآوري و آزادي فرم بود. او از چوب بسيار استفاده مي كرد (غرفه فنلاند) از ويژگي كارهاي او اینکه در يك طرف حجم، يك سطح صاف را طراحي مي كرد و در طرف ديگر يك سطح منحني و نامنظم. در واقع در فضاي داخلي كيفيت خاصي را به وجود مي آورد. از ديگر پروژه هاي معروف آلتو خوابگاه دانشجويان MIT است. آلتو به آمريكا رفت و در دانشگاه MIT تدريس كرد و اين پروژه (خوابگاه) را طراحي كرد. سايت اين خوابگاه در كنار رودخانه قراردارد، به خاطر استفاده تمام اتاق ها از منظره رودخانه فرم را به شكل مارپیچ طراحي كرد. با مصالح آجر. از نظر سازماندهي فرم بسيار شاخص است.
از ديگر كارهاي آلتو تالار شهر فنلاند است . برخلاف معماران مدرنيستي كه به تزئينات خيلي معتقد نبودند، آلتو ستونها را با الياف چوب تزيين مي كرد. آلتو به نوعي پيرو سنت فرانك لويد رايت است كه در دوره دوم کارهایش خيلي پايبند به اصول معماري مدرن نبود (استفاده از آجر و تزيين)